حضرت الیاس (ع)

الیاس به ادعای کتب پادشاهان و کتاب مقدس عبری، پیامبری بود که در پادشاهی شمالی اسرائیل در زمان سلطنت پادشاه اهب (سده ۹ پیش از میلاد) زندگی می‌کرد.^[۷] خدا همچنین معجزات زیادی را از طریق الیاس انجام داد، از جمله رستاخیز (برانگیختن مردگان)، پایین آوردن آتش از آسمان و ورود به بهشت پیش از مرگ.^[۸] او همچنین به عنوان رهبری مکتبی از پیامبران معروف به «فرزندان پیامبران» به تصویر کشیده شده‌است.^[۹] در پی عروج او، الیسع، شاگرد و فداکارترین دستیار وی نقش خود را به عنوان رهبر این مکتب بر عهده گرفت. کتاب ملاکی، یک پیش‌گویی از بازگشت الیاس را «قبل از فرارسیدن روز بزرگ و وحشتناک خداوند» نقل کرده‌است.^[۱۰]

در مسیحیت ترتیب کتابهای تنخ در عهد عتیق عوض شده‌است و از این رو کتاب ملاکی آخرین اشاره به الیاس است. در این کتاب وعده یک مسیح به دست الیاس داده می‌شود. «هان، من به نزد شما الیاس نبی را قبل از روز بزرگ و دهشتناک خداوند می‌فرستم» (ملاکی-باب۴آیه۵)در این روز آتشی بزرگ خواهد سوخت که «نه ریشه و نه ساقه باقی نخواهد گذاشت» در یهودیت این اتفاق به معنی بازگشت الیاس قبل از مسیحا در نظر گرفته می‌شود. عده ای از مسیحیان بر این باورند که آمدن یحیی نبی این پیش‌بینی را برآورده کرده‌است (انجیل متی-باب۱۷آیه ۱۲تا۱۳ و باب۱۱ آیه ۱۴). اما این عقیده در انجیل یوحنا به صراحت رد شده‌است (یوحنا. باب۱آیه۱۹). به دلیل همین تناقض عده دیگری از مسیحیان تصور می‌کنند که الیاس در آخرالزمان و قبل از بازگشت عیسی دوباره باز خواهد گشت.

الیاس در کتب مقدس یهود به نام ایلیا معروف است ومعتقدند زنده به آسمان رفت ودر آخرالزمان باز میگرددودر پیش روی مسیح موعود راه می رود .( غیاثی کرمانی ، 1385، 3/1116)

ونقل شده است که «وهب»درمورد الیاس می گوید : مراد از الیاس «ذو الکفل» مى‏باشد.( طبرسى،1372ش.8/71 )

از عبد اللَّه مسعود نقل شده است که ، گفت: الیاس، ادریس است او را دو نام است همچون یعقوب که او را دو نام است: اسرائیل و یعقوب. و در مصحف ابن مسعود چنین است: «و انّ ادریس لمن المرسلین» و قول عکرمه اینست. امّا جمهور مفسّران برانند که الیاس پیغامبرى بود از بنى اسرائیل بعد از موسى و از فرزندان هارون بود، الیاس بن بشیر بن فنحاص بن العیزار بن هارون بن عمران. و قیل: هو ابن عمّ الیسع.( رشید الدین میبدی ،1371 ،‏8/ 294)

گروهى گفتند الیاس خضر است.( سورآبادی,1380، 3/ 2107) در حالى که بعضى دیگر معتقدند الیاس از دوستان خضر است، و هر دو زنده‏اند، با این تفاوت که الیاس ماموریتى در خشکى دارد، ولى خضر در جزائر و دریاها، بعضى دیگر ماموریت الیاس را در بیابانها و ماموریت خضر را در کوه‏ها مى‏دانند، و براى هر دو عمر جاودان قائلند، بعضى نیز الیاس را فرزند" الیسع" دانسته‏اند.بعضى او را نیز«یحیى» تعمید دهنده مسیح دانسته‏اند.

« وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ إِدْرِیسَ إِنَّهُ کانَ صِدِّیقاً نَبِیًّا وَ رَفَعْناهُ مَکاناً عَلِیًّا »
خداوند ادریس را به عالم بالا برد . عارف نامدار، جناب ابن عربی بر این باور است که ادریس (علیه السلام) هنوز زنده است و در آسمان چهارم به سر می برد و معنای (رَفَعْناهُ مَکاناً عَلِیًّا) را در آیه شریفه ارتفاع به آسمان چهارم می‏داند و خصوصیت آسمان چهارم را این می‏داند که قلب همه آسمانها بوده و جایگاه آفتاب است . (ابن عربی،1422 ق ، ‏2/11)

قول ابن مسعود بسیار بعید است زیرا هم تواریخ اسلامى و هم کتب مقدسه یهود گواهى میدهند که حضرت ادریس صدها سال قبل از الیاس میزیسته است .( کاشانی ،1336،8/20)

گرچه طبق بعضی از اقوال الیاس ـ علیه السلام ـ همان ادریس، یا خضر یا ایلیا است، ولی از ظاهر آیات قرآن استفاده می‎شود که او به طور مستقل، یکی از پیامبران است.