روح القدس

امام باقر علیه السلام ـ در پاسخ به سؤال جابر درباره شناخت عالم ـ فرمود : در انبیا و اوصیا پنج روح است : روح القدس ، روحِ ایمان ، روحِ زندگى ، روحِ قدرت و روحِ شهوت . اى جابر! آنان به سبب روح القدس از مطالب و امور زیر عرش تا زیر خاک (از عرش تا فرش) آگاهند. اى جابر! این چهار روح [دیگر] تحت تأثیر شب و روز قرار مى گیرند ، مگر روح القدس؛ زیرا آن، به سرگرمى و بازى نمى پردازد .

امام صادق علیه السلام ـ درباره آیه «و پیشتازان سبقت گیرنده مقرّبند» ـ فرمود : پیشتازان، همان فرستادگانِ خدا علیهم السلام و بندگان خاصّ اویند . خداوند در آنان پنج روح قرار داده است : ایشان را با روح القدس تأیید کرد ، که به وسیله آن اشیا را مى شناسند ؛ ایشان را با روحِ ایمان مؤیّد ساخت، که به سبب آن از خداوند عزّ و جلّ مى ترسند ؛ آنان را با روحِ قدرت کمک کرد، که به وسیله آن بر طاعت خدا توانایى دارند، و آنان را با روحِ شهوت تأیید کرد، که بدان وسیله میل به طاعت خداوند عزّ و جلّ دارند و از معصیت او گریزانند، و روحِ حرکت را در ایشان نهاد که به سبب آن میان مردم رفت و آمد مى کنند .