به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از لرستان، تعداد پیامبران را ۱۲۴ هزار نوشتهاند که پنج نفر آنها ازجمله حضرت نوح، حضرت ابراهیم، حضرت موسی، حضرت عیسی و حضرت محمد(ص) اولوالعزم یعنی صاحب دین و کتاب جداگانه بودند.حضرت عیسی(ع) یکی از پیامبران اولوالعزم و از انبیاء بنیاسرائیل است، لقبش «مسیح» و بهمعنای «مبارک» است.
نام حضرت عیسی(ع) ۲۵ بار و لقب ایشان ۱۳ بار در قرآن آمده است. حضرت عیسی(ع) پنج هزار و ۵۸۵ سال بعد از هبوط حضرت آدم و ۵۰۰ سال قبل از ولادت پیامبر اسلام(ص) در سرزمین کوفه در کنار رود فرات بدون داشتن پدر به دنیا آمد. مادرش حضرت مریم(س) از زنان با فضیلتی است، که نام مبارکش در ۱۲ سوره قرآن و در ۳۴ آیه به صراحت ذکر شده، جایگاه حضرت مریم(س) آنقدر رفیع است که در قرآن یک سوره با نام ایشان آمده است.
حضرت عیسی(ع) در نوزادی با مردم سخن میگفت و معجزات بسیاری همچون زنده کردن مردگان داشت. ایشان در سن ۳۰ سالگی به پیامبری مبعوث شد و پیوسته مردم بنیاسرائیل را به پرستش خدای یگانه دعوت میکرد. حضرت مسیح یکیاز پنج پیامبری است که دارای شریعت و کتابی با نام «انجیل» است که سرانجام پس از ۳۵ سال زندگی، یهودیان تصمیم به قتل ایشان گرفتند اما به اراده خداوند حضرت مسیح(ع) به آسمانها رفت تا همراه با قیام حضرت مهدی(عج) رجعت کند.
حضرت عیسی(ع) از پیامبرانی است که نامش در قرآنکریم بسیار برده شده که ازجمله این آیات میتوان به آیات ۱۱۰ تا ۱۱۸ سوره مبارکه مائده با این مضمون «إِذْ قَالَ اللّهُ یَا عِیسى ابْنَ مَرْیَمَ اذْکُرْ نِعْمَتِی عَلَیْکَ وَعَلَى وَالِدَتِکَ إِذْ أَیَّدتُّکَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُکَلِّمُ النَّاسَ فِی الْمَهْدِ وَکَهْلًا ... وَإِذْ قَالَ اللّهُ یَا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ أَأَنتَ قُلتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِی وَأُمِّیَ إِلَهَیْنِ مِن دُونِ اللّهِ قَالَ سُبْحَانَکَ ... إِن تُعَذِّبْهُمْ فَإِنَّهُمْ عِبَادُکَ وَإِن تَغْفِرْ لَهُمْ فَإِنَّکَ أَنتَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ» اشاره کرد.
خدای متعال در این آیات فرموده است: «[یاد کن] هنگامى را که خدا فرمود اى عیسى پسر مریم نعمت مرا بر خود و بر مادرت به یاد آور آنگاه که تو را به روحالقدس تایید کردم که در گهواره [به اعجاز] و در میانسالى [به وحى] با مردم سخن گفتى و آنگاه که تو را کتاب و حکمت و تورات و انجیل آموختم و آنگاه که به اذن من از گل [چیزى] به شکل پرنده میساختى پس در آن میدمیدى و به اذن من پرندهاى میشد و کور مادرزاد و پیس را به اذن من شفا میدادى و آنگاه که مردگان را به اذن من [زنده از قبر] بیرون میآوردى و آنگاه که [آسیب] بنیاسرائیل را هنگامىکه براى آنان حجتهاى آشکار آورده بودى از تو باز داشتم پس کسانى از آنان که کافر شده بودند گفتند این[ها چیزى] جز افسونى آشکار نیست (۱۱۰) و [یاد کن] هنگامى را که به حواریون وحى کردم که به من و فرستادهام ایمان آورید گفتند ایمان آوردیم و گواه باش که ما مسلمانیم (۱۱۱) و [یاد کن] هنگامى را که حواریون گفتند اى عیسى پسر مریم آیا پروردگارت میتواند از آسمان خوانى براى ما فرود آورد [عیسى] گفت اگر ایمان دارید از خدا پروا دارید (۱۱۲) گفتند میخواهیم از آن بخوریم و دلهاى ما آرامش یابد و بدانیم که به ما راست گفتهای و بر آن از گواهان باشیم (۱۱۳) عیسى پسر مریم گفت بار الها پروردگارا از آسمان خوانى بر ما فرو فرست تا عیدى براى اول و آخر ما باشد و نشانهای از جانب تو و ما را روزى ده که تو بهترین روزیدهندگانى (۱۱۴) خدا فرمود من آنرا بر شما فرو خواهم فرستاد و[لى] هر کس از شما پس از آن انکار ورزد وى را [چنان] عذابى کنم که هیچیک از جهانیان را [آن چنان] عذاب نکرده باشم (۱۱۵) و [یاد کن] هنگامى را که خدا فرمود اى عیسى پسر مریم آیا تو به مردم گفتى من و مادرم را همچون دو خدا به جاى خداوند بپرستید گفت منزهى تو مرا نزیبد که [در باره خویشتن] چیزى را که حق من نیست بگویم اگر آنرا گفته بودم قطعاً آنرا میدانستى آنچه در نفس من است تو میدانى و آنچه در ذات توست من نمیدانم چراکه تو خود داناى رازهاى نهانى (۱۱۶) جز آنچه مرا بدان فرمان دادى [چیزى] به آنان نگفتم [گفتهام] که خدا پروردگار من و پروردگار خود را عبادت کنید و تا وقتى در میانشان بودم بر آنان گواه بودم پس چون روح مرا گرفتى تو خود بر آنان نگهبان بودى و تو بر هر چیز گواهى (۱۱۷) اگر عذابشان کنى آنان بندگان تواند و اگر بر ایشان ببخشایى تو خود توانا و حکیمى».
باید توجه داشت در بیشتر آیاتیکه ذکری از عیسی(ع) شده نامش با فضیلت و عظمت توأم گشته و بهعنوان «عبدالله» و «کلمه خدا» و «روح خدا» و تأیید شده به «روح القدس» و سایر افتخارات مفتخر گشته است.
مادرش مریم دختر عمران یکی از زنان برتر عالم است که سورهای در قرآن بنام او وجود دارد وخداوند از او مدح نموده است.حضرت عیسی(ع) در بیتاللحم متولد شد و در سی سالگی نبوت خود را ظاهرکرد .با اینکه او برای تأیید تورات مبعوث شده بود ولی یهود با او مخالفت میکردند تا اینکه توطئه دستگیری او را طرح نمودند ولی خداوند عیسی را به آسمان بالا برد و درعوض یک نفر دیگری که شبیه عیسی بود دستگیر کرده و به صلیب آویختند.حضرت عیسی در زمان ظهور امام عصر(عج) به زمین فرود آمده و از یاران امام عصر خواهد شد.
عیسی مسیح(ع) در مسیحیت نقش خدا، پیامبر، مؤسس و در واقع محوریترین نقش را داشته و بهعنوان خدا پرستش شده و بهعنوان نجاتدهنده مورد تمجید است. در نگاه قرآنی و یا اسلامی مسیح(ع) بهعنوان پیامبری اولوالعزم شناخته میشود. هر یک از ۱۱۴ سوره قرآن با نام مشخصی معرفی میشوند بدون آنکه تمام آیههای آن سوره فقط بخواهد در مورد همان نام بحث کند. تولد حضرت عیسی را میتوان در سوره مریم و آلعمران یافت. هر یک از این سورهها مورد خاصی از تولد حضرت عیسی را برجستهتر میکند و به زوایای دیگری بیشتر بها میدهد.
آیات قرآن درباره حضرت عیسی(ع)
در آیات ۴۶ و ۴۷ سوره آلعمران با این مضمون « إِذْ قَالَتِ الْمَلآئِکَةُ یَا مَرْیَمُ إِنَّ اللّهَ یُبَشِّرُکِ بِکَلِمَةٍ مِّنْهُ اسْمُهُ الْمَسِیحُ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ وَجِیهًا فِی الدُّنْیَا وَالآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِینَ ﴿۴۵﴾ وَیُکَلِّمُ النَّاسَ فِی الْمَهْدِ وَکَهْلًا وَمِنَ الصَّالِحِینَ » ملائکه به حضرت مریم نوید میدهند که فرزندش که عیسی نام خواهد داشت، نجاتدهنده بشریت خواهد شد و هم در این و هم در آن دنیا جایگاه والایی نزد خداوند خواهد داشت.خداوند متعال در آیات بسیاری از قرآن نام حضرت «عیسی(ع)» و همچینن مادر بزرگوارشان حضرت مریم(س) را آورده که این آیات در ادامه آمده است:
از دیگر آیاتی که به حضرت عیسی(ع) اشاره دارد میتوان به آیه ۸۷ سوره مبارکه «بقره» با این مضون «وَلَقَدْ آتَیْنَا مُوسَى الْکِتَابَ وَقَفَّیْنَا مِن بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ وَآتَیْنَا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّنَاتِ وَأَیَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ أَفَکُلَّمَا جَاءکُمْ رَسُولٌ بِمَا لاَ تَهْوَى أَنفُسُکُمُ اسْتَکْبَرْتُمْ فَفَرِیقًا کَذَّبْتُمْ وَفَرِیقًا تَقْتُلُونَ»، آیه ۱۳۶ سوره مبارکه بقره با این مضمون «قُولُواْ آمَنَّا بِاللّهِ وَمَا أُنزِلَ إِلَیْنَا وَمَا أُنزِلَ إِلَى إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ وَالأسْبَاطِ وَمَا أُوتِیَ مُوسَى وَعِیسَى وَمَا أُوتِیَ النَّبِیُّونَ مِن رَّبِّهِمْ لاَ نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَدٍ مِّنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ»، آیه ۲۵۳ سوره بقره «تِلْکَ الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ مِّنْهُم مَّن کَلَّمَ اللّهُ وَرَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجَاتٍ وَآتَیْنَا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّنَاتِ وَأَیَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ وَلَوْ شَاء اللّهُ مَا اقْتَتَلَ الَّذِینَ مِن بَعْدِهِم مِّن بَعْدِ مَا جَاءتْهُمُ الْبَیِّنَاتُ وَلَکِنِ اخْتَلَفُواْ فَمِنْهُم مَّنْ آمَنَ وَمِنْهُم مَّن کَفَرَ وَلَوْ شَاء اللّهُ مَا اقْتَتَلُواْ وَلَکِنَّ اللّهَ یَفْعَلُ مَا یُرِیدُ»، آیه ۴۵ سوره آلعمران «إِذْ قَالَتِ الْمَلآئِکَةُ یَا مَرْیَمُ إِنَّ اللّهَ یُبَشِّرُکِ بِکَلِمَةٍ مِّنْهُ اسْمُهُ الْمَسِیحُ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ وَجِیهًا فِی الدُّنْیَا وَالآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِینَ» اشاره کرد.
همچنین آیه ۵۲ سوره آلعمران با این مضمون «فَلَمَّا أَحَسَّ عِیسَى مِنْهُمُ الْکُفْرَ قَالَ مَنْ أَنصَارِی إِلَى اللّهِ قَالَ الْحَوَارِیُّونَ نَحْنُ أَنصَارُ اللّهِ آمَنَّا بِاللّهِ وَاشْهَدْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ»، آیه ۵۵ سوره آلعمران «إِذْ قَالَ اللّهُ یَا عِیسَى إِنِّی مُتَوَفِّیکَ وَرَافِعُکَ إِلَیَّ وَمُطَهِّرُکَ مِنَ الَّذِینَ کَفَرُواْ وَجَاعِلُ الَّذِینَ اتَّبَعُوکَ فَوْقَ الَّذِینَ کَفَرُواْ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ ثُمَّ إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأَحْکُمُ بَیْنَکُمْ فِیمَا کُنتُمْ فِیهِ تَخْتَلِفُونَ»، آیه ۵۹ سوره آلعمران «إِنَّ مَثَلَ عِیسَى عِندَ اللّهِ کَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِن تُرَابٍ ثِمَّ قَالَ لَهُ کُن فَیَکُونُ»، آیه ۸۴ سوره آلعمران «قُلْ آمَنَّا بِاللّهِ وَمَا أُنزِلَ عَلَیْنَا وَمَا أُنزِلَ عَلَى إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ وَالأَسْبَاطِ وَمَا أُوتِیَ مُوسَى وَعِیسَى وَالنَّبِیُّونَ مِن رَّبِّهِمْ لاَ نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَدٍ مِّنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ»، آیه ۱۵۷ سوره نساء «وَقَوْلِهِمْ إِنَّا قَتَلْنَا الْمَسِیحَ عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ رَسُولَ اللّهِ وَمَا قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوهُ وَلَـکِن شُبِّهَ لَهُمْ وَإِنَّ الَّذِینَ اخْتَلَفُواْ فِیهِ لَفِی شَکٍّ مِّنْهُ مَا لَهُم بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلاَّ اتِّبَاعَ الظَّنِّ وَمَا قَتَلُوهُ یَقِینًا» نیز به حضرت عیسی(ع) اشاره دارد.
همچنین آیات ۱۶۳ سوره نساء «إِنَّا أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ کَمَا أَوْحَیْنَا إِلَى نُوحٍ وَالنَّبِیِّینَ مِن بَعْدِهِ وَأَوْحَیْنَا إِلَى إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ وَالأَسْبَاطِ وَعِیسَى وَأَیُّوبَ وَیُونُسَ وَهَارُونَ وَسُلَیْمَانَ وَآتَیْنَا دَاوُودَ زَبُورًا»، ۱۷۱ نساء «یَا أَهْلَ الْکِتَابِ لاَ تَغْلُواْ فِی دِینِکُمْ وَلاَ تَقُولُواْ عَلَى اللّهِ إِلاَّ الْحَقِّ إِنَّمَا الْمَسِیحُ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ رَسُولُ اللّهِ وَکَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَى مَرْیَمَ وَرُوحٌ مِّنْهُ فَآمِنُواْ بِاللّهِ وَرُسُلِهِ وَلاَ تَقُولُواْ ثَلاَثَةٌ انتَهُواْ خَیْرًا لَّکُمْ إِنَّمَا اللّهُ إِلَهٌ وَاحِدٌ سُبْحَانَهُ أَن یَکُونَ لَهُ وَلَدٌ لَّهُ مَا فِی السَّمَاوَات وَمَا فِی الأَرْضِ وَکَفَى بِاللّهِ وَکِیلًا»، ۱۷۲ نساء «لَّن یَسْتَنکِفَ الْمَسِیحُ أَن یَکُونَ عَبْدًا لِّلّهِ وَلاَ الْمَلآئِکَةُ الْمُقَرَّبُونَ وَمَن یَسْتَنکِفْ عَنْ عِبَادَتِهِ وَیَسْتَکْبِرْ فَسَیَحْشُرُهُمْ إِلَیهِ جَمِیعًا»، ۱۷ مائده «لَّقَدْ کَفَرَ الَّذِینَ قَآلُواْ إِنَّ اللّهَ هُوَ الْمَسِیحُ ابْنُ مَرْیَمَ قُلْ فَمَن یَمْلِکُ مِنَ اللّهِ شَیْئًا إِنْ أَرَادَ أَن یُهْلِکَ الْمَسِیحَ ابْنَ مَرْیَمَ وَأُمَّهُ وَمَن فِی الأَرْضِ جَمِیعًا وَلِلّهِ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا یَخْلُقُ مَا یَشَاءُ وَاللّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ»، ۶۴ مائده «وَقَفَّیْنَا عَلَى آثَارِهِم بِعَیسَى ابْنِ مَرْیَمَ مُصَدِّقًا لِّمَا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ التَّوْرَاةِ وَآتَیْنَاهُ الإِنجِیلَ فِیهِ هُدًى وَنُورٌ وَمُصَدِّقًا لِّمَا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ التَّوْرَاةِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةً لِّلْمُتَّقِینَ»،۷۲ مائده «لَقَدْ کَفَرَ الَّذِینَ قَالُواْ إِنَّ اللّهَ هُوَ الْمَسِیحُ ابْنُ مَرْیَمَ وَقَالَ الْمَسِیحُ یَا بَنِی إِسْرَائِیلَ اعْبُدُواْ اللّهَ رَبِّی وَرَبَّکُمْ إِنَّهُ مَن یُشْرِکْ بِاللّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللّهُ عَلَیهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ وَمَا لِلظَّالِمِینَ مِنْ أَنصَارٍ»، ۷۵ مائده «مَّا الْمَسِیحُ ابْنُ مَرْیَمَ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَأُمُّهُ صِدِّیقَةٌ کَانَا یَأْکُلاَنِ الطَّعَامَ انظُرْ کَیْفَ نُبَیِّنُ لَهُمُ الآیَاتِ ثُمَّ انظُرْ أَنَّى یُؤْفَکُونَ»، ۷۸ مائده «لُعِنَ الَّذِینَ کَفَرُواْ مِن بَنِی إِسْرَائِیلَ عَلَى لِسَانِ دَاوُودَ وَعِیسَى ابْنِ مَرْیَمَ ذَلِکَ بِمَا عَصَوا وَّکَانُواْ یَعْتَدُونَ» ۱۱۰ مائده «إِذْ قَالَ اللّهُ یَا عِیسى ابْنَ مَرْیَمَ اذْکُرْ نِعْمَتِی عَلَیْکَ وَعَلَى وَالِدَتِکَ إِذْ أَیَّدتُّکَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُکَلِّمُ النَّاسَ فِی الْمَهْدِ وَکَهْلًا وَإِذْ عَلَّمْتُکَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَالتَّوْرَاةَ وَالإِنجِیلَ وَإِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّینِ کَهَیْئَةِ الطَّیْرِ بِإِذْنِی فَتَنفُخُ فِیهَا فَتَکُونُ طَیْرًا بِإِذْنِی وَتُبْرِئُ الأَکْمَهَ وَالأَبْرَصَ بِإِذْنِی وَإِذْ تُخْرِجُ الْمَوتَى بِإِذْنِی وَإِذْ کَفَفْتُ بَنِی إِسْرَائِیلَ عَنکَ إِذْ جِئْتَهُمْ بِالْبَیِّنَاتِ فَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُواْ مِنْهُمْ إِنْ هَذَا إِلاَّ سِحْرٌ مُّبِینٌ» نیز به این پیامبر اشاره دارد.
از دیگر آیاتی که به حضرت عیسی مسیح اشاره دارد میتوان به آیات ۱۱۲، ۱۱۴ و ۱۱۶ سوره مائده، ۳۰ و ۳۱ توبه، ۳۴ مریم(س)، ۵۰ مومنون، ۷ احزاب، ۱۳ شوری، ۵۷ و ۶۳ زخرف، ۲۷ حدید، شش و ۱۴ صف، اشاره کرد.
همشهری آنلاین: حضرت عیسی (ع) یکی از پیامبران اولوالعزم خداوند است
از ویژگیهای این پیامبر بزرگ آن است که بدون داشتن پدر، از مادری به نام حضرت مریم به دنیا آمده است.
پس از آنکه با اراده خداوند متعال، عیسی چشم به دنیا گشود و تهمتهای فراوان مردم به سوی حضرت مریم سرازیر شد، مریم مأموریت یافت که پاسخ به هر گونه شبهه و سوالی را به نوزاد در گهواره واگذار کند.
با قدرت پروردگار، عیسی از داخل گهواره لب به سخن گشود و خود را چنین معرفی کرد: قال انی عبدالله اتانی الکتاب و جعلنی نبیا. من بنده خدا هستم، او به من کتاب آسمانی داده و مرا پیامبر قرار داده است.
در قرآن، حضرت عیسی (ع) یکی از بندگان شایسته خدا ذکر شده است که با اراده خداوند در عوالم بالا حضور دارد و در زمان ظهور آخرین امام معصوم شیعه - - حضرت مهدی (عج)و در تشکیل حکومت عدل جهانی او شرکت خواهد داشت.
گوشههایی از زندگانی حضرت عیسی (ع) در قرآن کریم مطرح شده است؛ به عنوان نمونه آیات 16 تا 36 سوره مریم که بازگو کننده صحنههای پس از ولادت حضرت عیسی است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، شأن و منزلت حضرت عیسی علیه السلام در نزد خدای متعال به اندازهای است که در آیات متعددی از قرآن کریم به ماجراهای زندگی آن حضرت از نوع تولد تا نبوت و سپس سرانجام آن حضرت اشاره شده است. در این میان نکات مهمی در زندگی حضرت عیسی مسیح وجود دارد که بررسی و آشنایی با آنها میتواند ما را با آموزههای قرآنی و تفسیر قرآن بیشتر آشنا کند.
خبرگزاری تسنیم در گفتوگویی که با حجتالاسلام حسین فاضلی، استاد و محقق اسلامی، انجام داده به بررسی بخشهایی از زندگی حضرت عیسی علیه السلام که در قرآن کریم به آن اشاره شده، پرداخته است. آن طور که این کارشناس اسلامی توضیح میدهد، خدای متعال میفرماید: «بَلْ رَفَعَهُ اللَّهُ إِلَیه» یعنی خداوند مسیح را به سوی خود بالا برد. این تعبیر دلالت بر زنده بودن حضرت عیسی علیه السلام دارد. از سوی دیگر منظور از عبارت «قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ» این نیست که همه پیامبران قبل از نبی مکرم اسلام صلوات الله علیه به مرگ طبیعی از دنیا رفته و یا به شهادت رسیدهاند، بلکه منظور گذشتن دوران آنهاست. با این وجود آیهای که به آن اشاره شده با آیه بالا رفتن حضرت عیسی علیه السلام به سوی خدای متعال منافات و تناقضی ندارد.
در قرآن کریم از حضرت عیسی علیه السلام به «کلمهالله» تعبیر شده است. منظور از این تعبیر چیست؟
این مطلب در سوره نساء عنوان شده است که خدای متعال میفرماید: «إِنَّمَا الْمَسیحُ عیسَى ابْنُ مَرْیَمَ رَسُولُ اللَّهِ وَ کَلِمَتُهُ أَلْقاها إِلى مَرْیَمَ وَ رُوحٌ مِنْه؛همانا مسیح، عیسى فرزند مریم فقط فرستاده خدا و کلمه او است که او را به مریم القا کرد.»
در این آیه که از حضرت عیسی علیه السلام به کلمه خدا تعبیر شده است، مفهوم مخلوق بودن آن حضرت است. یعنی خداوند خالق حضرت عیسی علیه السلام است و آن حضرت مخلوق و آفریده خدای یکتا است، همان طور که سایر موجودات در عالم مخلوق خداوند متعال هستند.
از طرف دیگر همان طور که کلماتی که ما بر زبان میآوریم یا مینویسیم، رازها و اسرار وجودی ما را نشان میدهند، مخلوقات این عالم و حضرت عیسی علیه السلام که کلمه خداوند است، نشانی از صفات جلال و جمال خداوند هستند. به همین علت است که در بعضی از آیت قرآن کریم از موجودات و مخلوقات به کلمه تعبیر شده است. به این مفهوم که این کلمات و موجودات، هر کدام نشانی از صفات الهی هستند.
با این وجود چرا به طور ویژه از حضرت عیسی علیه السلام در میان مخلوقات به کلمهالله تعبیر شده است؟ درواقع میخواهیم وجه تمایز آن حضرت در میان سایر انسانها و مخلوقات را بدانیم.
به این دلیل که آفرینش و خلقت حضرت عیسی علیه السلام با سایر انسانها تفاوت داشته است و هیچ کسی مانند آن حضرت متولد و خلق نشده است. آن حضرت از مادری و بدون پدر متولد شد، دوران طی کردن مراحل رشد آن حضرت بسیار کوتاه بود و حتی در بدو تولد و در حالی که نوزاد بود، لب به سخن گفتن باز کرد و کلماتی را بیان کرد که نشاندهنده نبوت و حکمت آن حضرت بود.
تأییدشده توسط روحالقدس
در مورد حضرت عیسی علیه السلام در آیات قرآن عنوان شده است که روحالقدس آن حضرت را تأیید کرد. میخواهیم بدانیم منظور از روحالقدس در آیات قرآن کیست؟ آیا منظور حضرت جبرئیل علیه السلام است؟
این مطلب در چند آیه از قرآن کریم عنوان شده است. به عنوان مثال خدای متعال میفرماید: «وَ لَقَدْ آتَیْنا مُوسَى الْکِتابَ وَ قَفَّیْنا مِنْ بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ وَ آتَیْنا عیسَى ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّناتِ وَ أَیَّدْناهُ بِروحالقدس» و یا در سوره مائده میفرماید: «إِذْ قالَ اللَّهُ یا عیسَى ابْنَ مَرْیَمَ اذْکُرْ نِعْمَتی عَلَیْکَ وَ عَلى والِدَتِکَ إِذْ أَیَّدْتُکَ بِروحالقدس ِ تُکَلِّمُ النَّاسَ فِی الْمَهْدِ وَ کَهْلا»
در بعضی از تفاسیر قرآن عنوان شده است که منظور از روحالقدس حضرت جبرئیل علیه السلام یعنی فرشته وحی است. بعضی مفسران قرآن هم روحالقدس را به انجیل و کلماتی که به صورت وحی بر حضرت عیسی علیه السلام ابلاغ میشد، تعبیر کردهاند. به این مفهوم که خدای متعال از طریق انجیل حقانیت و نبوت حضرت عیسی علیه السلام را برای مردم اثبات فرمود و به این ترتیب انجیل تأیید و کمکی برای آن حضرت بوده است.
در بعضی از تفاسیر قرآن هم این طور نوشته شده که منظور از روحالقدس، اسم اعظم خدای متعال است که حضرت عیسی علیه السلام توسط آن مردهها را زنده میکرد و یا کود مادرزاد را شفا داده و بینا میکرد. به این طریق حقانیت آن حضرت از طریق اسم اعظم خداوند برای همه مردم مشخص شد.
عدهای از مفسران قرآن هم روح را به حضرت عیسی علیه السلام و القدس را به ذات اقدس الهی تعبیر کردهاند. آنها این طور ثبت کردهاند که خدای متعال روح آن حضرت را به خود نسبت داده تا از این طریق آن حضرت را گرامی داشته و بزرگ و ارزشمند بودن ایشان را نزد خود به مردم اعلام فرماید.
البته در میان تفاسیر قرآن کریم، احتمال اول یعنی اشاره روحالقدس به حضرت جبرئیل علیه السلام بیشتر از همه قوت دارد و احتمال بیشتری دارد که منظور از این تعبیر همان فرشته وحی باشد. چراکه فرشته وحی در تمام دوران زندگی آن حضرت همراه ایشان بوده و به آن حضرت کمک رسانده است.
آیا حضرت عیسی علیه السلام زنده است؟
در مورد وفات حضرت عیسی علیه السلام هم شبهاتی مطرح است. خدای متعال درباره آن حضرت میفرماید «خداوند مسیح را به سوی خود بالا برد» منظور از این تعبیر در قرآن کریم چیست؟
در این باره خدای متعال میفرماید: «بَلْ رَفَعَهُ اللَّهُ إِلَیه» یعنی خداوند مسیح را به سوی خود بالا برد. این تعبیر دلالت بر زنده بودن حضرت عیسی علیه السلام دارد.
با این وجود در آیه دیگری از قرآن میخوانیم که «وَ ما مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ» آیا درست است که این آیه را مرگ همه پیامبران قبل از رسول خدا صلیالله علیه و آله کنیم؟
در این آیه که اشاره شده منظور از «خلت» که از ریشه «خلا» است، مفهوم خالی شدن یا گذشت زمان است. یعنی زمان آن به سر آمده و سپری شده است. همان طور که این تعبیر در آیات دیگری از قرآن کریم هم آمده است مانند: «ما کانَ عَلَى النَّبِی مِنْ حَرَجٍ فیما فَرَضَ اللَّهُ لَهُ سُنَّهَ اللَّهِ فِی الَّذِینَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ؛بر پیامبر در آنچه خدا براى او مقرّر کرده هیچ گونه سختى و منعى نیست، سنّت (جاریه) خداوند است درباره کسانى (از انبیا) که پیش از این گذشتهاند.»
بنابراین منظور از عبارت «قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ» این نیست که همه پیامبران قبل از نبی مکرم اسلام صلوات الله علیه به مرگ طبیعی از دنیا رفته و یا به شهادت رسیدهاند، بلکه منظور گذشتن دوران آنهاست. با این وجود آیهای که به آن اشاره شده با آیه بالا رفتن حضرت عیسی علیه السلام به سوی خدای متعال منافات و تناقضی ندارد.
همچنین در ادامه این آیه میفرماید: «أَفَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلى أَعْقابِکُمْ» یعنی به مرگ طبیعی یا کشته شدن اشاره دارد. طبق قرائن هم مشخص میشود که منظور از آیه شریفه آن است که پیامبران قبل از رسول اسلام صلیالله علیه و آله یا کشته شدهاند و یا به مرگ طبیعی از دنیا رفتهاند. به عبارت دیگر قبل از رسول خاتم صلوات الله علیه انبیایی بودهاند که مدتی در این دنیا رسالت و نبوت خود را انجام دادهاند و درنهایت یا به مرگ عادی از دنیا رفتهاند و یا توسط مردم به قتل رسیدهاند.
پس پیغمبر اسلام صلیالله علیه و آله هم مثل سایر انبیای پیش از خود به هر صورتی که از دنیا برود، چه به مرگ طبیعی و یا با شهادت و کشته شدن، چگونه مردمی در دین خدا متزلزل و سست میشوند در حالی که دین خدا پایدار و همیشگی است پس با مرگ یا حیات پیامبران دین خود را وابسته ندانید. حتی اگر پیامبر از میان انسانها رفت باید دین خود را پایدار و باقی نگهدارند. همان طور که بعد از اینکه حضرت عیسی علیه السلام در میان مردم نبود، نباید از دین خدا خارج میشدند و راه باطل و انحرافی را میرفتند.
«...وَ إِنَّ الْقَائِمَ هُوَ الَّذِی إِذَا خَرَجَ کَانَ فِی سِنِّ الشُّیُوخِ وَ مَنْظَرِ الشُّبَّانِ قَوِیّاً فِی بَدَنِهِ حَتَّى لَوْ مَدَّ یَدَهُ إِلَى أَعْظَمِ شَجَرَةٍ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ لَقَلَعَهَا وَ لَوْ صَاحَ بَیْنَ الْجِبَالِ لَتَدَکْدَکَتْ صُخُورُهَا یَکُونُ مَعَهُ عَصَا مُوسَى وَ خَاتَمُ سُلَیْمَانَ ع ذَاکَ الرَّابِعُ مِنْ وُلْدِی یُغَیِّبُهُ اللَّهُ فِی سِتْرِهِ مَا شَاءَ ثُمَّ یُظْهِرُهُ فَیَمْلَأُ بِهِ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً. ... قائم کسى است که در سنّ شیوخ و منظر جوانان قیام کند و نیرومند باشد به غایتى که اگر دستش را به بزرگترین درخت روى زمین دراز کند آن را از جاى برکند و اگر بین کوهها فریاد برآورد صخرههاى آن فرو پاشد عصاى موسى و خاتم سلیمان (علیهماالسلام) با اوست، او چهارمین از فرزندان من است، خداوند او را در ستر خود نهان کند سپس او را ظاهر کند و به واسطه او زمین را از عدل و داد آکنده کند همچنان که پر از ظلم و ستم شده باشد» (کمال الدین و تمام النعمة، ج2، ص480).
بر اساس این حدیث، امام زمان (عج) وارث قوای همۀ انبیاء الهی است. ابزارهایی همچون عسای موسی (ع) و انگشتر سلیمان (ع) در برپایی ظهور کارکردی ویژه خواهند داشت. «پر شدن زمین از قسط و عدل در مقابل ظلم و جوری که دنیا را فراگرفته است»، این عملی است که مختص حضرت مهدی (ع) است. اگرچه اولیاء و انبیاء الهی در تحقق آن دخیل باشند اما خداوند به نام قائم (ع) و به دست مبارک ایشان، آن را محقق خواهد کرد. امام رضا (ع) در باب زمان ظهور و سنگینی امر ظهور و ناگهانی بودن آن با استناد به آیۀ 187 سورۀ اعراف میفرماید: «... یَا رَسُولَ اللَّهِ، مَتَی یَخْرُجُ الْقَائِمُ مِنْ ذُرِّیَّتِکَ؟ فَقَالَ: مَثَلُهُ مَثَلُ السَّاعَةِ ﴿لا یُجَلِّیها لِوَقْتِها إِلَّا هُوَ ثَقُلَتْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لا تَأْتِیکُمْ إِلَّا بَغْتَةً﴾. ... از پیامبر اکرم (ص) روایت کردهاند که به آن حضرت گفته شد: قائم نسل تو کی خارج میشود؟ فرمود: مثل او همانند مثل قیامت است، جز خدا کسی از وقت آن آگاه نیست، در آسمانها و زمین بسی گران است، جز به صورت ناگهانی خارج نمیشود».
دوران امام رضا علیه السلام دورانی بود که به خاطر شرایط خاصی که پیش آمده بود بعضی ها فکر می کردند قضیه قیام نهایی آل پیغمبر صلی الله علیه و آله به دست امام رضا علیه السلام واقع می شود؛ و این به خاطر درخشش ویژه ای بود که امام رضا علیه السلام در بین شیعیان و غیرشیعیان داشتند و بسیار مطرح، معروف، مشهور و محترم بودند. پیش از آن حضرت، جوّ باز و آزادی برای بحث گسترده نبود، ولی در زمان آن حضرت این فضا ایجاد شده بود.
برجستگی های علمی، بحث و گفتگو و نیز عنوان ولایتعهدی ایشان، چنین شبهه ای به وجود آورده بود که بعضی ها به ایشان "قیام کننده" می گفتند. در بعضی از روایات آمده که ایشان در پاسخ به کسانی که می پرسیدند: آیا شما هم قائم هستید؟ می فرمودند: ما همگی قیام کننده هستیم، اما آن کسی که منظور تو است، کس دیگری است و ما هم منتظر او هستیم.
شیخ صدوق در «اکمال الدین» در مقدّمهی کتاب مینویسد که: وجود مقدس امام عصر (عج) امر فرمودند که: من کتابی را تألیف کنم و در آن داستان غیبت انبیای سابق را بنویسم تا مردم متذکر شوند و نسبت به غیبت آن حضرت شک و شبهه نکنند. شیخ بعد از بیان مطالبی، از غیبت حضرت ادریس شروع میکند تا به غیبت حضرت موسی ـ علیه السلام ـ میرسد، و بعد روایاتی در مورد غیبت حضرت موسی ـ علیه السلام ـ نقل میکند و آن را شبیه غیبت امام زمان (عج) معرفی میکند و طبق داستان سورهی مبارکهی قصص که در مورد حضرت موسی ـ علیه السلام ـ است آن را تطبیق به غیبت طولانی امام عصر (عج) میکنند.
پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار علیهم السلام هر کدام در سخنان خود به اوصاف امام مهدی(عج) اشاره کرده اند. حضرت امام رضا علیه السلام در توصیف ویژگی های چهره و سجایای اخلاقی و ویژگی های برجسته آن حضرت می فرمایند: «قائم آل محمد(عج) هاله هایی از نور چهره زیبای او را احاطه کرده است رفتار معتدل و چهره شادابی دارد. از نظر ویژگی های جسمی شبیه ترین فرد به رسول خدا(ص) است. نشانه خاصّ او آن است که گرچه عمر بسیار طولانی دارد، ولی از سیمای جوانی برخوردار است؛ تا آن جا که هر بیننده ای او را چهل ساله یا کمتر تصور می کند. از دیگر نشانه های او آن است که تا زمان مرگ با وجود گذشت زمان بسیار طولانی هرگز نشان پیری در چهره او دیده نخواهد شد».
جناب شمعون صفا = سنت پیتر = پطرس
متی “Matthew” در انجیل خود در باب ۱۶ آیات ۱۸-۱۹ این طور نقل می کند: «و من ترا می گویم که تویی پطرس و بر این صخره، کلیسای خود را بنا می کنم و ابواب جهنم بر آن استیلا نخواهد یافت و کلیدهای ملکوت آسمان را به تو می سپارم و آنچه بر زمین ببندی در آسمان بسته گردد و آنچه در زمین گشایی در آسمان گشوده شود.»
با این کلمات، عیسای مسیح به پیتر امتیاز ویژه ای در برابر دیگر حواریون می دهد و او را به عنوان راهنمای مرام خویش انتخاب و معرّفی می کند.
… اسم واقعی او سیمون “Simon” و شغل وی ماهیگیری در کاپرنام “Copernaum” بوى جایی که او همراه برادرش اندرو “Andrew” در آنجا زندگی می کرد. در دوره ای که او مشغول کار در دریاچه گنازارت “Genazareth” بود، مسیح او را به مسیحیّت دعوت کرد و بعد از آن بود که مسیح به او لقب کپباس “Kcpbas” یا صخره را اعطا کرد که بر گرفته از پطرس در زبان لاتین می باشد (ریشه کپباس “Kcpbas” در زبان آرامی می باشد که به معنای صخره است).